“İki halifeye biat edilirse, onlardan birini öldürün.” (Müslim, 61)
Bu hadis sahihtir.
Açıklaması şöyle olabilir: Bütün devletlerde olduğu gibi, İslam devletinde de birlik ve beraberlik en önemli unsurdur. Huzur ve güvenin sağlanması, adaletin yürütülmesi buna bağlıdır. Bir ilde iki vali, bir köyde iki muhtarın bulunması keşmekeşe sebep olduğu gibi, bir devlette iki halifenin, iki padişahın, iki reisin bulunması kat be kat fazlasıyla ihtilafa, tefrikaya, kaosa, keşmekeşe sebep olur.
Bunun izahı şöyle detaylandırılabilir:
Eğer aday olan iki reis namzedi de eşit miktarda oy almışlarsa, bunun çözümü için birinin feragat etmesi istenir. Kabul edilmezse, aralarında kura çekilir. Kura kime düşerse o reis olur. Şayet kurada kaybeden kişi bunu kabul etmezse, kendisini bundan vaz geçirmek için her türlü tedbire başvurulur. Şayet bu tedbirler de fayda vermezse, tek çare onun ortadan kaldırılması ise, o zaman öldürülür. Çünkü, milletin hayatı onun hayatından daha kıymetlidir. Bu bir adalet-i izafiye olarak değerlendirilebilir. Cihad durumunda da milletin, memleketin huzuru için bazı kimselerin ölmesi de böyledir.
Demek ki, -İmam Nevevi’nin belirttiği gibi- bu hadisin ifadesinde yer alan “öldürme işi” son çare olduğu, ondan başka bir çıkar yol bulunmadığı durumla ilgilidir. (Nevevi, Şerhu Müslim, 12/242)
Bununla beraber, bazı hadis rivayetlerinde de geldiği gibi, iki halife adayından biri önce yeterli oy alıp seçilirse, ona itaat etmek gerekir. Arkasından seçilen ikinci adayın hilafeti batıldır, geçersizdir. Bu kişi şayet ısrar ederse ve başka bir yolla vaz geçmesi sağlanamazsa, öldürülür. Bu cumhurun görüşüdür. (bk. İbn Hacer, Fethu’l-Bari,6/497)
KAYNAK: sorularlaislamiyet.com/anlamakta-zorlandigim-bazi-hadisler-var-aciklar-misiniz
0 Yorum:
Yorum Gönder